Czy chinski, dokladnie mandarynski, bedzie lada lata jezykiem swiata ? - to pytanie z sali do uczestnikow ostatniego panelu na Wroclaw Global Forum. Norman Davies przypomnial wypowiedz Gandhiego na temat idei europejskiej. Kiedy wysiadl w Marsylii, zapytali go, co sadzi o Europie stwierdzil: to mogalaby byc interesujaca idea...
Brendan Simms (Cambridge) komentujac idee wspolnego systemu edukacyjnego przypomnial, ze nawet Anglia i Szkocja maja dzis inne programy nauczania.
Doradca prezydenta Dutkiewicza, psychiatra, dawny dzialacz antykomunistycznej opozycji, pyta dyskutatnow jki ma byc cel wspolnej edukacji europejskiej. Proces spoelczny jego zdaniem jest zlozony na tyle, ze jeden aspekt, nawet tak wazny jak edukacj, nie jest w stanie wykreowac czegos skutecznego. Niemiecki profesor, ktory nie przedstwil sie z nazwiska mowi, ze bliskie sa idee profesora Martina (medyka z UK i Yale), podziela sceptycyzm wobec swiata wspolczesnej polityki jak dobrego kola zamachowego budowania nowej Europy.
Glos z sali: ale efekt kryzysu w Islandii jest zupelnie inny. Powoluje sie do zycia zupelnie nowy sposob dzialania panstwa i funkcjonowanie spoleczenstwa.
Profesor Zielonka ( Oxford) podaje przyklad Grecji, gdzie jego zdaniem kluczem kryzysu byl uzytkowy stosunek do wartosci produktywnosci i cynizm duzej czesci spoleczenstwa i obozu wladzy wobec reszty Europy.
W sporze miedzy Rousseau i Monteskiuszem - jest Zielonka po stronie tego drugiego: podzial wladzy, plus odpowiedz na pytanie o role mniejszosci w demokracji. Politycy, nawet ideowi, sa jego zdaniem pod cisnieniem oczekiwan wyborcow, ulegaja im wiec. Nie ma dzis europejskiego polityka, ktory wychodzi poza biezace roziwazania.
Pytanie z sali jest o psprezywanie tej idei europejskiej i o sposob uporwania sie z problemami demograficznymi, ktore ma Europa.Profesor Martin uwaza, ze to sie musi dotrzec w europejskiej i dlugiej debacie i praktyce.
Sala: czy nowe instytucje europejskie, tke armia, moga zblizyc do wspolnoty.
Simms odpowiada, ze wspolna ekonomia naturalnie zblizy do siebie Europejczykow, sladem tego przyjda naturalnie inne formy wspolpracy.Ciazenie do zmiany porownuje do 1848 roku.
Mam 24 lata - mowi wolontariuszka, studentka. Podrozujemy, wymieniamy sie doswiadczeniami, ale buduje sie glownie na wartosciach, ktore "juz mamy". Davies obawia sie, ze nadal taki stan ducha dotyczy nadal mniejszosci.
